BAHAR ALERJİSİ TANI VE TEDAVİSİ

Bahar alerjisi nedir?

Alerji gözde olursa alerjik konjoktivit, üst solunum yollarında olursa alerjik rinit (saman nezlesi), akciğerlerde olursa astım, ciltte olursa ürtiker, egzama ya da kontak dermatit denir.

Bahar alerjisi neden olur?

Genetik yatkınlık ve çevresel faktörler önemli rol oynar. Normalde zararlı olmayan maddelere karşı immün sistem abartılı cevaplar vermeye başlar ise buna alerji denir. Bu maddelerle karşılaşınca immün sistem kontrolden çıkar ve kaşıntı, kızarıklık, şişme, spazm, göz yaşarması, burun akıntısı gibi alerjik şikayetler ortaya çıkar.

Alerjiyi başlatan maddeye alerjen denir. Polen, küf, hayvan tüyü, ev tozu, ilaçlar ve gıdalar en sık karşılaşılan alerjenlerdir. Özellikle bahar mevsiminde ortaya çıkan, burun akıntısı, burunda tıkanıklık, gözlerde yaşarma ve hapşurma belirtileri ile seyreden tablo bahar alerjisi ya da mevsimsel alerjik rinit olarak adlandırılır. Bahar alerjisinin nedenleri ağaçlar ve çimenlerden yayılan polenlerdir.  Polenler havadan burun, göz ve boğazımıza yapışarak birikirler. Daha sonra alerjik reaksiyon ve buna bağlı belirtiler ortaya çıkar.

Bahar alerjisi belirtileri nelerdir?

Burun tıkanıklığı,

Hapşırma nöbetleri,

Sulu burun akıntısı,

Burun ve gözlerde kaşıntı (aynı zamanda konjuktivit),

Sinüslerde baskı ve yüzde ağrı,

Gözaltlarının şişmesi ve mavimsi bir renk alması,

Koku ve tat duyularında azalma,

Çocuk hastalarda sık sık ellerini buruna sürtme ve kaşıma hareketi,

Yorgunluk,

Algılama güçlüğü,

Uyku bozukluğu,

Damakta ve gırtlakta kaşıntı,

Öksürük ve baş ağrısı görülebilir.

Alerjik rinit her yaşta görülebilmekle birlikte en sık başlangıç yaşı çocukluktan erişkin döneme geçildiği yıllar olarak görülmektedir.

Alerjik rinit (bahar alerjisi) için risk faktörleri nelerdir?

Ailede alerji veya atopi öyküsünün olması,

Sosyoekonomik düzeyin yüksek olması,

Siyah ırk,

Hava kirliliği,

Ailenin ilk çocuğu olma,

Ev içinde hayvan beslenmesi,

Evde sigara içilmesi,

Bebeğin bir yaşından önce yapay mamalarla beslenmesi.

Alerji testleri nelerdir?

Deri testleri: Hastanı ön kolu çizilerek veya delinerek alerjen damlatılır. Ürtiker meydana gelirse pozitif kabul edilir.

Serum IgE düzeyi

Spesifik immünglobulinler

Burundan sürüntü alınması

Kanda euzinofil düzeyi şeklinde sıralanabilir.

Bahar alerjisi tedavisi nasıl yapılır?

Alerjik rinit (bahar alerjisi) uzun süren hasta hekim ilişkisi ve sabır gerektiren bir tedavidir. Tedavide alerjenlerden korunma yanında burundan kortizonlu spreyler ve antialerjik ilaçlar kullanılır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek amacıyla dengeli beslenilmeli, istirahat edilmeli ve bol su içilmelidir. A, B, C ve E vitaminli besinler tüketilmelidir. Alerjenlerden uzak kalınmalı, mutlak surette korunulmalıdır. Stresten uzak yaşamalı, alkol, sigara tüketilmemelidir. Bazı hastalarda immünoterapi yani aşı uygulaması yapılmaktadır. İmmünoterapi için seçilecek hastalar genellikle alerjisi ilaçlarla kontrol edilemeyen veya ilaç yan etkilerinden rahatsız olan hastalardır. Hastada en az iki mevsim veya 6 ay alerji bulguları varsa aşı düşünülebilir.

Tedavi edilmezse ciddi sorunlara sebep olur.

Bahar alerjisinde polenler buruna girer ve göze yapışır. Gözde sulanma, kızarma, kaşınma, burunda kaşınma, burun akıntısı, burunda tıkanma, boğazda yanma, hapşırma gibi belirtiler olur. Gece uyku düzeni bozulur, gündüz konsantrasyon eksikliği ve baş ağrısı olabilir. Hastalık göz kaşıntısı ve hapşırmaktan ibaret basit bir hastalık değildir. Tedavi edilmezse ve önlem alınmazsa tekrarlar. Sinüzit, otit ve astıma neden teşkil edebilir.