Katarakt; 50 yaş üstü kişilerde en yaygın görme kaybı ve dünyada tedavi edilebilir körlüğün başlıca nedenidir.
Görme kalitesinde azalma, ışıkta kamaşma ve renklerde soluklaşma gibi şikâyetlerle ortaya çıkan katarakt, kişinin günlük yaşamını önemli ölçüde etkiler.
Katarakt, göz bebeğinin (irisin) hemen arkasında bulunan ve net görmeyi sağlayan doğal göz merceğinin saydamlığını kaybederek ilerleyici şekilde opaklaşmasıdır. Başka bir deyişle görüşün, buzlu camın arkasından bakıyormuşçasına bozulmasıdır.
Katarakt, genellikle orta yaş üstü kişilerde görülen bir göz hastalığı olmakla beraber, yeni doğan bebeklerde, şeker hastalarında, göz travmaları sonrasında ve uzun süreli kortizonlu ilaç kullananlarda görülebilen bir göz hastalığıdır.
KATARAKT BELİRTİLERİ
– Görmede yavaş yavaş azalma – Işığa hassasiyet (göz kamaşması) – Çift görme – Okuma zorluğu – Gece görüşünde bozulma – Renklerde soluklaşma veya sararma – Gözlük numaralarının sık değişmesi
KATARAKT NEDENLERİ
Kataraktların çoğu yaşlanma ile ortaya çıkar ancak göz travması, bazı kalıtsal genetik hastalıklardan, diğer göz rahatsızlıklarından(üveit-glokom), geçmiş göz ameliyatlarından veya diyabet gibi tıbbi durumlardan da kaynaklanabilir. Steroid ilaçlarının uzun süreli kullanımı da katarakt gelişmesine neden olabilir.
KATARAKT NASIL OLUŞUR?
Kataraktların oluştuğu mercek, gözünüzün renkli kısmının (iris) arkasında bulunur ve gözünüze giren ışığı retinaya odaklayarak net görüş sağlar. Yaşlandıkça, gözümüzdeki lensler daha az esnek, daha az şeffaf hale gelir. Katarakt gelişmeye devam ettikçe, bulanıklaşma daha da yoğunlaşır ve lensin daha büyük bir kısmını içerir. Katarakt, ışığın lensin içinden geçişini engeller ve keskin bir şekilde tanımlanmış bir görüntünün retinaya ulaşmasını zorlaştırır. Sonuç olarak, görüntü bulanıklaşır. Kataraktlar genellikle her iki gözde de gelişir, fakat eşit olarak değil. Bir gözdeki katarakt diğerlerinden daha gelişmiş olabilir ve gözler arasındaki görüş farklılıklarına neden olabilir.
KATARAKT İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ
Katarakt riskinizi artıran faktörler şunlardır: – Artan yaş – Diyabet – Güneş ışığına aşırı maruz kalma – Sigara içmek – Şişmanlık – Yüksek tansiyon – Önceki göz yaralanması veya göz içi iltihabı – Önceki göz ameliyatı – Kortikosteroid ilaçların uzun süreli kullanımı – Aşırı miktarda alkol kullanmak
KATARAKT TEDAVİSİ
Katarak tedavisinde tek seçenek cerrahidir. Katarakt görme keskinliğini belli bir seviyeye azalttığında mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Başlangıç seviyesinde katarak hastanın mesleki fonksiyonlarını veya günlük yaşamını olumsuz etkilemeye başladıysa erken evrede tedavi edilebilir. Katarakt cerrahisinde son yıllarda önemli yenilikler yaşanmaktadır. Premium göz içi lenslerin kullanımıyla birlikte hastalar katarakt ameliyatı sonrası yaşamlarını eskiye oranla daha konforlu bir şekilde sürdürebilmekte ve multifokal=çok odaklı=akıllı göz içi lensler sayesinde gözlük kullanmadan uzağı ve yakını rahatça görebilmektedir. Katarakt cerrahisi, küçük kesi ( 2,2mm ) ile lensin ultrasonik güçle parçalanıp vakumlanarak çıkarılmasını (FAKO) ve yapay lensle değiştirilmesini içerir. Göz içi lensi olarak adlandırılan yapay lens, doğal merceğinizle aynı yere yerleştirilir. Bazı insanlar için, diğer göz problemleri nedeniyle yapay bir lens kullanımı uygun olmamaktadır. Bu durumlarda, katarakt giderildikten sonra görme, gözlük veya kontakt lensler ile düzeltilebilir.
Katarakt cerrahisi genellikle ameliyattan sonra hastanede kalmayı gerektirmez ve aynı gün taburcu edilir. Katarakt ameliyatı sırasında, göz doktorunuz göz çevresindeki bölgeyi uyuşturmak için lokal anestezi veya sadece damla kullanır, yaklaşık 10-15 dakika sürer ve ameliyat sırasında uyanık kalırsınız. Katarakt cerrahisi genellikle güvenlidir, ancak azda olsa enfeksiyon ve kanama riski taşır. İşlemden sonra, birkaç gün rahatsızlık hissedersiniz ve yaklaşık 1 hafta kadar dikkat etmeniz gerekir. Tam iyileşme genellikle 1,5-2 ay içinde gerçekleşir. Sonrasında nadiren gözlük kullanımı gerekebilmektedir.